Cách tính và thiết kế thi công thang cáp trong hệ thống điện

Phân tích vai trò và rủi ro khi thiết kế thang cáp

Trong hệ thống điện công nghiệp, thang cáp không chỉ là vật tư phụ trợ mà còn đóng vai trò quyết định đến hiệu quả và an toàn vận hành. Bởi nếu bố trí sai hoặc chọn sai kích thước, hệ thống cáp điện sẽ dễ bị quá tải nhiệt, võng xuống, cháy nổ hoặc gây chập điện dây dẫn. Đây là lý do tại sao việc tính toán và thi công thang cáp cần được chuẩn hóa ngay từ đầu.

Sai lầm thường gặp là xem nhẹ phần giá đỡ và khoảng cách giữa các khung treo, dẫn đến võng cáp sau vài tháng sử dụng. Ngoài ra, việc không tính trước tải trọng hoặc đường đi hợp lý khiến thi công bị chồng chéo, lãng phí vật tư, khó bảo trì. Trong môi trường công nghiệp khắt khe như nhà máy hóa chất, dược phẩm, điện tử… những sai lệch nhỏ cũng có thể kéo theo thiệt hại lớn về tài sản và tiến độ.

Do đó, việc nắm rõ cách tính và thi công thang cáp chuẩn kỹ thuật giúp đảm bảo:

• Tối ưu chi phí vật tư & nhân công
• An toàn cho hệ thống điện trong vận hành dài hạn
• Dễ bảo trì, dễ mở rộng hệ thống trong tương lai​

Việc lắp đặt thang cáp trong hệ thống điện công nghiệp cần thực hiện theo trình tự hợp lý, đảm bảo từng bước đều đạt tiêu chuẩn kỹ thuật. Dưới đây là quy trình gồm 6 bước cơ bản:

1. Tính kích thước thang cáp

Dựa vào tổng tiết diện dây cáp đi trong hệ thống, tính chiều rộng thang theo công thức:

Chiều rộng = (Tổng tiết diện x 1.3) / Hệ số lấp đầy

Hệ số lấp đầy thường chọn 60% (0.6). Ví dụ: tổng tiết diện 3000mm² → thang cáp rộng ~650mm.

2. Chọn độ cao và độ dày

• Chiều cao phổ biến: 50, 100, 150mm. Độ dày (thép tôn): 1.2 – 2.0mm tùy tải trọng.
• Với tuyến cáp nặng hoặc môi trường rung động cao, ưu tiên độ dày 2.0mm và có gân tăng cứng.

3. Bố trí giá đỡ

• Giá đỡ nên cách nhau 1.2 – 2.0m. Cáp nặng → khoảng cách ngắn lại (1.2m) để tránh võng.
• Sử dụng thanh V, ty ren hoặc bracket tùy trần bê tông hay kết cấu thép.

4. Thiết kế đường đi

• Tránh giao cắt với ống nước, ống khí, nguồn nhiệt. Ưu tiên theo hành lang kỹ thuật, dọc tường, sát trần.
• Tính toán điểm chuyển hướng, co nối hợp lý để giảm tổn thất vật tư.

5. Thi công treo và cố định

• Dùng ty ren M10–M12, đai U và phụ kiện siết bu lông đúng lực. Kiểm tra độ cân bằng bằng nivo laser.
• Bổ sung miếng cao su chống rung nếu gần thiết bị rung mạnh (motor, quạt…).

6. Nối thang và tiếp địa

Các đoạn thang nối bằng co mềm, không hàn trực tiếp. Bắt dây tiếp địa nối liên tục từng đoạn thang, đảm bảo trở kháng <10 Ohm.